Als een ouder bij u in gaat wonen

Steeds vaker heten volwassen kinderen hun verouderende ouders welkom in hun woning, vooral in culturen waar dit vroeger niet gebruikelijk was.  

Ouders kunnen downsizen om meer te kunnen doen met hun pensioenspaargeld. Na het overlijden van de ene ouder kan de overgebleven ouder eenzaam worden. Of een ouder wil meer betrokken worden bij de levens van de kinderen of zelfs fungeren als primaire zorgverlener van een jong kind. Vaak kunnen oudere ouders simpelweg niet langer zelfstandig wonen, maar is de familie er nog niet klaar voor om hen naar een woonzorginstelling te laten verhuizen, en soms is die gewoonweg niet beschikbaar in hun regio. 

Een ouder in huis halen kan dan wel de ultieme barmhartige daad lijken, maar zorgen voor een verouderende ouder kan ook een aanzienlijk offer zijn voor alle betrokkenen. Voordat u een kamer klaarmaakt voor een ouder, is het belangrijk ervoor te zorgen dat iedereen de situatie begrijpt en dat de voor- en nadelen tegen elkaar worden afgewogen. Ook een realistisch toekomstplan is essentieel, aangezien de situatie vrijwel zeker zal veranderen en vaak op manieren die beslissingen nemen moeilijker maakt. 

Vind raakvlakken. Ondanks uw beste bedoelingen vinden uw ouders het wellicht minder fijn om bij u te wonen dan u. Of er is sprake van het tegenovergestelde en u bent juist degene die huiverig is. In elk geval is het belangrijk dat uw ouders en u duidelijk zijn over uw doelen en zorgen. Begin met een goed gesprek over waarom de ouder bij u gaat inwonen en wat u daar beiden bij hoopt te winnen (en mogelijk gaat verliezen). 

Betrek de hele familie erbij. Zorg dat uw partner en kinderen op dezelfde golflengte zitten wat betreft het idee dat een ouder familielid bij u komt wonen. Als zij niet op dezelfde golflengte zitten, luister dan naar hun bezwaren en ga het gesprek hierover aan. Betrek ook andere volwassen zussen en broers bij het besluitvormingsproces, zelfs als ze niet bij u wonen. Misschien hebben ze sterke gevoelens over de juiste stappen voor uw ouder, en dan is het beter om ze er vroeg bij te betrekken dan dat er later ruzie ontstaat. 

Onderzoek wat uw ouder nodig heeft. Als uw ouder bij u komt inwonen vanwege de gezondheid, dient u te bedenken hoeveel zorg uw ouder nu en in de toekomst nodig heeft. Is het meer zorg dan u en andere familieleden kunnen leveren? Zo ja, hoeveel zorg zal nodig zijn? Een specialist in veroudering of een ergotherapeut kan u een onpartijdige visie geven over de toestand van uw ouder en wat u in de komende maanden en jaren kunt verwachten. 

Maak samen een plan. Als uw ouder extra zorg nodig heeft, bespreek dan hoe deze eruit zal zien. Ook financiële aspecten kunnen hieronder vallen: Als er gespecialiseerde zorg vereist is, wie betaalt die dan? Het gesprek kan ook verder naar de toekomst kijken. U wilt misschien alvast afspreken om een woonzorginstelling in overweging te nemen als de gezondheid of het mentale vermogen van de ouder afnemen. Zorg dat u deze besluiten ook vanuit het oogpunt van uw ouder bekijkt. Zelfs als u vastbesloten bent om tot het einde voor uw ouder te zorgen, ongeacht hoe moeilijk het wordt, is het mogelijk dat uw ouder zich niet prettig voelt bij die verantwoordelijkheid voor u. 

Praat over geld. Praat met uw ouder over diens financiële situatie. Is er geld (waaronder inkomsten uit overheidsuitkeringen) dat een bijdrage aan het huishouden kan leveren? Als er weinig geld is, zijn er dan andere manieren waarop uw ouder kan helpen? Bijvoorbeeld door een paar keer per week te koken of na schooltijd op uw kinderen te passen. Bespreek ook wie de medische zorg voor uw ouder nu en later zal betalen. Als u zussen of broers hebt, bespreek dan met hen hoe deze kosten het best verdeeld kunnen worden. Werk samen om het familiebudget aan te passen aan deze nieuwe financiële realiteit en vind manieren voor uw zussen en broers om ook een aandeel in de zorg voor uw ouder op zich te nemen. 

Maak ruimte in uw huis die gunstig is voor uw ouder en voor uzelf. Een aanbouw toevoegen of een kantoor op de eerste verdieping in een slaapkamer omtoveren kan prijzig zijn, maar ook de broodnodige privacy bieden en voor het hele huishouden een goede uitkomst zijn. En ouders kunnen een deel van hun pensioenspaargeld aanwenden om een grote renovatie te helpen financieren. Denk ook aan levensloopbestendige renovaties, zoals een woonruimte maken op één verdieping zonder trappen, het toegankelijker maken van badkamers, installatie van adequate verlichting in de hele woning en het verbreden van deuropeningen zodat er een rolstoel of rollator doorheen kan. 

Bedenk ook dat uw nieuwe woonsituatie fiscale voordelen kan opleveren.  

Ondersteuningseisen voor familie en ouders kunnen ingewikkeld zijn en zullen per land verschillen, dus zorg dat u uw belastingadviseur raadpleegt over uw specifieke situatie. 

Bied ten slotte hulp aan en vraag erom. Hoewel u familie bent kan een inwonende ouder een grote verandering zijn. Stel uw ouders op hun gemak door ze actief deel te laten nemen aan de gemeenschap. Raadpleeg (bijvoorbeeld religieuze) gemeenschapsgroepen of lokale bibliotheken voor informatie over programma's of cursussen die uw ouder wellicht interessant vindt. Vergeet niet om ook goed voor uzelf te zorgen. Als uw ouder meer zorg nodig heeft dan u kunt leveren, kijk dan naar opties zoals een fulltime hulp of parttime thuiszorg.