Tips voor het opvoeden van spaargrage kinderen

Weten uw kinderen later hoe ze met geld om moeten gaan? Het antwoord op deze vraag hangt in grote mate af van uzelf.

Geldgewoonten worden vaak doorgegeven van ouder op kind. Daarom is het belangrijk dat ouders het goede voorbeeld geven en al vroeg met hun kinderen het gesprek aangaan over geld.  

Kinderen kunnen al op jonge leeftijd leren hoe ze slim met geld omgaan. Hieronder vindt u een aantal strategieën voor elke fase in de ontwikkeling van uw kinderen. Met deze strategieën leert u uw kinderen slim om te spelen met hun financiën.

Drie tot zes jaar oud: maak sparen zichtbaar

Kinderen van drie jaar oud leren hoe ze met geld omgaan klinkt misschien nutteloos, maar de realiteit is volgens experts anders. Hoe meer u geldzaken kunt visualiseren, hoe meer uw kinderen ervan zullen opsteken. Hiermee kunt u hun op een creatieve manier leren behoeftebevrediging uit te stellen. Het geheim is om sparen zichtbaar en erg concreet te maken.

Een doel hebben en hiernaartoe werken is een concept dat begrijpelijk is voor kinderen, zolang ze dit proces kunnen zien. Begin bijvoorbeeld met het regelmatig geven van wat zakgeld. Door kinderen zakgeld te geven, leert u hun hoe ze met hun geld moeten omgaan. De vraag is: hoe en wanneer geeft u zakgeld? Geef uw kinderen niet zomaar geld om ze vervolgens aan hun lot over te laten, maar vraag hun wat ze ermee willen doen.  

Laat jonge kinderen bijvoorbeeld geld in een potje stoppen, zodat ze het kunnen zien aangroeien. Of laat hen dit geld gebruiken om iets te kopen. Op deze manier kunt u hen in grote lijnen laten inzien dat ze met geld kunnen krijgen wat ze willen. Met deze principes legt u een financieel fundament dat uw kinderen helpt om later op grotere schaal te sparen.

Zeven tot tien jaar oud: leren door middel van vallen en opstaan

Uw kinderen beginnen nu in te zien wat ze met geld kunnen kopen en leren wat de waarde van munten en biljetten is. Het kan echter zo zijn dat ze nog steeds visuele hulpmiddelen nodig hebben om te kunnen sparen. Zo kunt u de spaarpot blijven gebruiken, maar het aantal verhogen: bijvoorbeeld één voor dagelijkse uitgaven, één voor grote uitgaven en één voor goede doelen. Door verschillende potten te gebruiken, blijft u het stellen van doelen aanmoedigen en introduceert u het idee dat kinderen verschillende dingen kunnen doen met hun geld.

Bovendien is het een goed idee om uw kinderen te laten kennismaken met de concepten 'genoeg geld nodig hebben' en 'wachten totdat je genoeg bij elkaar gespaard hebt', aangezien uw kinderen beginnen te leren wat dingen kosten. Neem uw kinderen mee winkelen en vertel hun dat u niet genoeg geld heeft om iets nu te kopen, maar dat u het wél kunt kopen nadat u wat gespaard heeft. Voorbeeldgedrag vertonen werkt beter dan uw kinderen simpelweg adviseren of vertellen wat ze moeten doen.

Tijd voor afwegingen

Laat uw kinderen eens zelfstandig ervaren hoe het voelt om nog niet genoeg geld te hebben. Laat hen iets speciaals uitzoeken in de winkel dat ze nog niet kunnen betalen. Vertel hen vervolgens dat ze dit product kunnen kopen als ze bijvoorbeeld drie weken lang al hun zakgeld opzijzetten. Als uw kinderen in plaats daarvan nu een goedkoper en minder aantrekkelijk product willen kopen, kunt u dit toestaan. Dit kan namelijk een waardevolle les in afwegingen zijn. Wie niet spaart maar nu uitgeeft, krijgt later misschien niet wat ze echt willen.

Elf tot veertien jaar oud: laat verschillende doeleinden voor geld zien

Kinderen zijn nu meestal oud genoeg om te begrijpen dat geld voor meerdere doeleinden gebruikt kan worden. Ze moeten inzien dat ze geld kunnen sparen voor de lange termijn (bijvoorbeeld voor een opleiding), dat ze dit opzij kunnen zetten voor noodgevallen of als appeltje voor de dorst, dat ze dit kunnen doneren aan mensen in nood en natuurlijk dat ze hiermee dingen kunnen kopen die ze willen hebben.

Probeer uw kinderen de waarde van geld te leren aan de hand van de zogeheten 'emmerstrategie'. Bij deze strategie wordt voor verschillende doeleinden een bepaald bedrag opzijgezet. Mogelijk hebben uw kinderen kortetermijndoelen zoals het kopen van een nieuw toestel of doneren aan een goed doel, en doelen voor de langere termijn, zoals sparen voor een auto. Uw doel is om hun te leren dat ze het beste voorrang kunnen geven aan sparen boven optionele uitgaven.

Bespreek samen met uw kinderen hoeveel van hun geld (of het nu gaat om zakgeld of geld dat ze verdienen) naar elke emmer gaat. Kies een goede plaats om het geld te bewaren. Voor spaardoelen op de korte termijn kan een spaarpot thuis nog steeds goed werken. Dit maakt sparen namelijk zichtbaarder, en er is toch niet genoeg tijd om veel rente met dit geld op te bouwen.

Overweeg voor de doelen voor de langere termijn (bijvoorbeeld een auto of computer) een rekening te openen waarmee rente op rente wordt verdiend of waarmee geïnvesteerd kan worden. Met een experiment kunt u het voordeel van geld laten groeien en de kracht van rente op rente laten zien. Stop geld in de pot, zet hetzelfde bedrag op een beleggingsrekening en wacht een paar maanden. Vergelijk vervolgens beide bedragen.

Daarnaast moeten uw kinderen er een gewoonte van maken om een deel van het geld dat ze krijgen voor verjaardagen, vakanties en speciale gelegenheden op hun spaarrekening te zetten. Zo zorgen ze ervoor dat hun spaargeld blijft aangroeien. Een deel van hun spaargeld kan gereserveerd worden voor de lange termijn, en geld dat de komende jaren wordt besteed kan naar een spaarrekening of andere kortetermijnoptie gaan. Dit allemaal terwijl ze geld verdienen door mee te helpen in het huishouden of met een baan na school.

Draag zelf bij

Beloon goede spaargewoonten! Voor kinderen en jonge tieners voelt sparen niet zo voldoenend als al hun geld uitgeven. Probeer daarom een punt te kiezen waarop u bijdraagt aan het geld dat uw kinderen sparen. Stel bijvoorbeeld dat uw kinderen een bepaald bedrag bij elkaar willen sparen. Zodra ze dit doel bereikt hebben, kunt u hun een extra geldbedrag geven. Hiermee stoomt u uw kinderen klaar om later met meer discipline te sparen, bijvoorbeeld als ze volwassen zijn en hun werkgever hun pensioen- of spaarbijdragen evenaart.

Vijftien tot zeventien jaar oud: bijhouden

Nu een vervolgopleiding of eerste baan in het verschiet ligt, is het tijd om uw kinderen de basisbeginselen van budgetteren aan te leren. Hoewel kinderen in het hoger onderwijs (indien van toepassing) mogelijk nog niet financieel onafhankelijk zijn, moeten ze tot op zekere hoogte waarschijnlijk wel hun eigen geld beheren. Bijvoorbeeld in de vorm van een baantje voor het weekend of na school. Waarschijnlijk gaan ze voorzichtiger om met geld dat ze hebben verdiend dan met geld dat ze simpelweg hebben gekregen. Dit onderstreept hoe belangrijk het spaargedrag is dat eerder aan bod kwam.

U leert uw kinderen budgetteren door voort te bouwen op wat ze al geleerd hebben:

• Geld is een middel om een doel te bereiken.
• Geld kan voor verschillende doeleinden ingezet worden.
• Er moeten altijd afwegingen gemaakt worden.

Houd het simpel. Help uw kinderen een lijst op te stellen van dingen die ze met hun eigen geld moeten betalen en geef elke kostenpost een prijskaartje (bijvoorbeeld benzine, kleding en entertainment). Verdeel de lijst in behoeften en wensen en laat uw kinderen als oefening proberen om een paar maanden op dit budget te leven voordat ze het ouderlijk huis verlaten. Maak sparen ook onderdeel van dit budget. Hiermee helpt u kinderen inzien hoe geld in de loop der tijd groeit en leert u hun zelfs de basisbeginselen van investeren.

Probeer nieuwe hulpmiddelen

Oudere kinderen begrijpen technologie, dus begin met budgetteren op een manier die voor hen werkt. Help hen een online budget te maken dat ze met één tik op het scherm of één muisklik kunnen volgen en wijzigen. U kunt ook een simpele spreadsheet maken met daarop het inkomen en de uitgaven van uw kinderen. Vervolgens laat u hen de cijfers elke maand bijwerken en volgen naarmate ze geld uitgeven en sparen.

Om spaargrage kinderen op te voeden, moet u hun goede financiële gewoonten laten zien en moet u begrijpen hoe u uw kinderen al naargelang hun leeftijd motiveert. Maar het allerbelangrijkste is: laat uw kinderen al doende leren en laat hen in de praktijk omgaan met geld. Of het nu gaat om het stellen van een doel en ervoor sparen of te veel uitgeven en van deze fout leren. Onbetaalbare levenslessen als ze leiden tot financiële zekerheid in de toekomst.